3.2 Natuur versus Opvoeding
De discussie over, en het onderzoek naar, de verschillen in de mate van invloed tussen biologie en omgeving/opvoeding (nature versus nurture) is in veel gevallen een non-discussie omdat essentiële factoren en feiten buiten deze discussie en buiten de onderzoeken gehouden worden. Bijvoorbeeld het feit dat een essentieel kenmerk van het (menselijk) brein het schrijven van 'standaard' programma's is (nurture) in plaats van de aanname dat bepaalde (standaard) programma's al aanwezig zijn (nature). 
Bijvoorbeeld het experiment van Antropologe Lyn Miles van de Universiteit van Tennessee in Chattanooga tussen 1977 en 1997 met de Orang-Oetan Chantek, maar ook andere onderzoeken en experimenten, leren ons dat zowel 'nature' als 'nurture' veel meer invloed hebben op de ontwikkeling van elk individueel biologisch wezen dan werd, en wordt, gedacht en dat de goede vraag hier nooit of/of is, maar juist naar de voortdurende interactie tussen nature and nurture; tussen natuur en omgeving/opvoeding. 
Het interessante aan het experiment met de Orang-Oetan Chantek is vooral dat we in dat experiment eigenlijk veel meer 'naar onszelf' kijken dan we ons realiseren. Immers werd deze Chantek als kind in een voor deze biologische soort totaal onnatuurlijke omgeving gezet (precies wat wij met elk van onze eigen kinderen doen) en hij moest van jongs af aan allerlei dingen (aan)leren om optimaal in deze omgeving en gemeenschap te overleven (precies zoals bij onze eigen kinderen). Ogenschijnlijk en oppervlakkig gezien leverde het experiment onvoorstelbaar veel positieve conclusie op: het was ongehoord hoe Chantek zich kon aanpassen en wat hij allemaal kon leren, inclusief 'praten'. 
graphic
Nu hij inmiddels al vele jaren als een 'gewone' Orang-Oetan tussen allerlei soortgenoten in de dierentuin van Atlanta woont, zien we pas echt hoe niet die 'natuurlijke' omstandigheden maar juist de periode van leven in mensgemaakte kunstmatige omstandigheden grote negatieve impact op het welzijn van deze primaat (en dus soortgenoot van ons) heeft, tot op de dag van vandaag. Eigenlijk heeft Chantek het echter nog veel 'beter' getroffen dan bijvoorbeeld mensen die aan dementie lijden: die moeten immers in die kunstmatige wereld blijven en kunnen niet 'terug' naar een veel natuurlijker wereld*. Terwijl wetenschappers zich afvragen of het moreel wel verantwoord was om een primaat in 'onze wereld' te zetten ontgaat het dezelfde wetenschappers hoezeer dit iets zegt over ... onze wereld. 
____________________________________________
* Het BreinCollectief beoogt 'een veel natuurlijker wereld' voor mensen met dementie zoveel mogelijk te benaderen. Deze wereld sluit in het bijzonder aan op de perceptie van mensen met dementie; toegepaste perceptuele kennis dus.